มะขามเทศพืชเสริมเพิ่มรายได้
รายได้เสริม วันนี้เป็นเรื่องของ มะขามเทศ เป็นพืชเศรษฐกิจที่คนในท้องถิ่นนิยมปลูกไว้ตามหัวไร่ปลายนา ปลูกไว้บริเวณริมรั้วเพื่อบ่งบอกเขตแดน หรือปลูกไว้เพื่อให้ร่มเงา ปลูกไว้บริเวณริมสระน้ำและบริเวณรั้วบ้าน
มากกว่าการปลูกเป็นพืชเศรษฐกิจหรือปลูกเป็นอาชีพหลักมะขามเทศจึงเป็นเพียงไม้ผลที่นิยมปลูกเป็นพืชเสริม และสามารถเก็บผลผลิตสร้างรายได้เสริมในแต่ละปีหรือในช่วงฤดูเก็บผลผลิตได้เป็นอย่างดี
การปลูกมะขามเทศ
มะขามเทศ เป็นไม้ผลที่เจริญเติบโตได้เร็ว ปลูกง่ายและเจริญเติบโตได้ดีในเกือบทุกสภาพพื้นที่ ทนต่อสภาพแห้งแล้งและไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องโรคและแมลง ใช้เวลาปลูกเพียง 1-2 ปี ก็เริ่มให้ผลผลิตและสามารถเก็บขายหารายได้เสริมได้ตั้งแต่ช่วงเดือน ธันวาคม –มีนาคม
วิธีการปลูกมะขามเทศ ไม่แตกต่างจากการปลูกไม้ยืนต้นทั่วไป หากปลูกเป็นพืชเสริมตามแนวรั้วหรือปลูกเพื่อให้ร่มเงา มีการขุดหลุม เตรียมหลุม และมีระยะห่างในการปลูกเช่นเดียวกับไม้ผลอื่นๆ นิยมปลูกโดยการใช้เมล็ด ส่วนการปลูกเป็นพืชเศรษฐกิจปัจจุบันมีการใช้กิ่งตอน การทาบกิ่ง และการเปลี่ยนยอด และต้องได้รับการดูแลเอาใจใส่ เช่นเดียวกับพืชเศรษฐกิจอื่นๆ
ลักษณะพันธุ์และการขยายพันธุ์มะขามเทศ
พันธุ์มะขามเทศแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม คือ พันธุ์พื้นเมือง พันธุ์ฝักขนาดกลาง และพันธุ์ขนาดใหญ่ สำหรับพันธุ์ที่ปลูกเป็นผลไม่เศรษฐกิจ ได้แก่พันธุ์ฝักขนาดใหญ่และฝักขนาดกลาง ปัจจุบันหน่วยงานส่วนราชการหลายแห่ง มีการส่งเสริมการปลูกมะขามเทศทั้งเป็นรายได้หลักและรายได้เสริม แหล่งปลูกมะขามเทศที่สำคัญๆ เช่น อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี อำเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี จังหวัดสมุทรสงคราม จังหวัดสุพรรณบุรี และจังหวัดอื่นๆรวมทั้งจังหวัดต่างๆในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
สรรพคุณและประโยชน์ของมะขามเทศ
มะขามเทศเป็นไม้ผลที่มีลักษณะสมุนไพร ส่วนที่นำมาใช้ประโยชน์ และมีสรรพคุณทางยา ได้แก่ เปลือกต้น ใบ ผล และเมล็ดแก่
เปลือกต้น มีสรรพคุณใช้ป้องกันฝันผุ
ใบ ใช้เป็นยาระบาย รักษาบาดแผล และป้องกันพิษแมลง เช่น แมลงป่อง
ผล มีสรรพคุณเป็นยา ใช้บรรเทาอาการปวดฟัน ขับเสมหะ แก้ไอ แก้โรคริดสีดวงทวาร รักษาโรคปากเปื่อย ต้านมะเร็ว และบำรุงสมองบำรุงประสาท
เมล็ดแก่ เป็นยาถ่ายพยาธิไส้เดือนในเด็ก
ปัจจุบันแม้ว่ามะขามเทศจะเป็นพืชเศรษฐกิจระดับท้องถิ่น เป็นผลไม้ตามฤดูกาลที่ปลอดภัยจากสารพิษได้มากกว่าผลไม้อื่นๆและมีราคาแพง แต่ด้วยข้อจำกัดและคุณสมบัติของมะขามเทศที่หากเก็บไว้นาน เปลือกจะแห้งเนื้อจะเปลี่ยนสี ทำให้รสชาติเปลี่ยนไป จึงนิยมปลูกเป็นพืชเสริมเพื่อเก็บผลผลิตขายเป็นการหารายได้เสริมมากกว่าการปลูกเป็นอาชีพหลัก